Kiến thức
Vị trí, vai trò và đặc điểm của dược phẩm
Dược phẩm hay còn gọi là thuốc bao gồm hai thành tố cơ bản là thuốc Tân dược và Y học cổ truyền. Dược phẩm phải được đảm bảo độ an toàn, hiệu quả và có chất lượng tốt được quy định thời gian sử dụng và sử dụng theo liều lượng hợp lý. Ở Việt Nam, trước khi Luật dược ra đời vào tháng 6/ 2005, khái niệm dược phẩm đã được đưa ra trong nhiều văn bản của Bộ Y tế.
Thông qua những văn kiện nhà nước đưa ra về Dược phẩm cũng như cách sử dụng dược phẩm sẽ giúp ta hiểu hơn Dược phẩm là gì? hay Vị trí,vai trò và đặc điểm của Dược phẩm.
Dược phẩm là gì?
– Thuốc tân dược bao gồm:
+ Nguyên liệu hoá dược và sinh học dùng làm thuốc
+ Thành phẩm hoá dược và sinh học
Theo Thông tư số 07/2004/TT-BYT ngày 31 tháng 5 năm 2004 của Bộ Y tế về việc Hướng dẫn xuất nhập khẩu thuốc và mỹ phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người thì dược phẩm bao gồm:
+ Nguyên liệu, phụ liệu và bao bì tá được dùng trong sản xuất thuốc
+ Thuốc thành phẩm đã được cấp số đăng ký tại Việt Nam
+ Thuốc thành phẩm chưa có số đăng ký ở Việt Nam nhưng cần cho nhu cầu điều trị
+ Dược liệu, tinh dầu, những sản phẩm thuốc có nguồn gốc thực vật sẽ được chế biến để sử dụng trong ngành công nghiệp dược.
Nhìn vào hai văn bản trên có thể nhận thấy hai khái niệm về dược phẩm là chưa thống nhất. Khái niệm về dược phẩm bao gồm cả dược liệu và tinh dầu có nội dung rộng rãi hơn bởi dược liệu, tinh dầu không chỉ được sử dụng trong công nghệ bào chế thuốc mà còn được sử dụng trong sản xuất các loại thuốc Đông dược, liên quan trực tiếp đến sức khoẻ của người dân.
Ngoài ra, khái niệm dược phẩm theo các văn bản trên không bao gồm các loại vắc xin phòng bệnh, một số hoá chất điều trị, sinh phẩm y tế do Vụ trang bị Y tế hay Vụ Y tế dự phòng quản lý. Xuất phát từ quan điểm đó của Cục quản lý dược Việt Nam.
Theo Luật dược ban hành ngày 14 tháng 6 năm 2005 thì dược phẩm được hiểu như sau:
+ Dược là thuốc và hoạt động liên quan đến thuốc
+ Thuốc là chất hoặc hỗn hợp các chất sử dụng cho người nhằm mục đích phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh hoặc điều chỉnh các chức năng sinh lý cơ thể bao gồm thuốc thành phẩm, nguyên liệu làm thuốc, vắc xin, sinh phẩm y tế, trừ thực phẩm chức năng.
Từ đó ta thấy rằng có thể hiểu khái niệm dược phẩm ở Việt Nam như sau: Dược phẩm là những sản phẩm dùng cho người với mục đích phòng bệnh, chữa bệnh hoặc điều chỉnh chức năng sinh lý của cơ thể, có công dụng thành phần chỉ định, chống chỉ định rõ ràng. Dược phẩm bao gồm thành phẩm và nguyên liệu sản xuất thuốc, vắc xin, sinh phẩm y tế. Khái niệm này có khá nhiều điểm khác biệt so với các nước đang phát triển trên thế giới.
Vị trí và vai trò của dược phẩm
Từ xưa đến nay, khi nhắc đến vai trò của thuốc, chắc chắn rằng ai cũng sẽ nghĩ ngay đến khả năng phòng, chữa bệnh và tăng cường sức khỏe cho con người, nó dường như đã trở thành nhu cầu tất yếu đối với đời sống xã hội loài người từ trước đến nay. Gắn liền với sự phát triển của ngành Dược, nhiều loại thuốc mới đã được điều chế từ đó nhiều bệnh dịch, bệnh hiểm nghèo cũng đã được khắc phục.
Nghiên cứu cách sử dụng thuốc phù hợp và sản xuất các loại thuốc mới đã và đang là lĩnh vực rất thu hút sự áp dụng của các thành tựu khoa học mới, nhằm mục đích giúp con người tìm ra liệu pháp chống lại sự phát triển của bệnh tật có xu hướng ngày càng nguy hiểm và phức tạp.
Không dừng lại ở đó, vấn đề đảm bảo thuốc chăm sóc bảo vệ sức khoẻ con người còn là một trong những tiêu chuẩn quan trọng trong hệ thống các tiêu chuẩn thế giới đánh giá về mức sống của một quốc gia. Việc đảm bảo thuốc chữa bệnh trong nhiều trường hợp gắn liền với việc cứu sống hoặc tử vong của con người. Vấn đề thiếu hụt thuốc men có thể gây nên tâm lý lo lắng, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống chính trị – xã hội, do đó vấn đề đảm bảo thuốc còn là vấn đề xã hội tương đối nhạy cảm mà lãnh đạo của bất kỳ quốc gia nào cũng quan tâm.
Đặc điểm của dược phẩm
Dược phẩm cũng là một loại hàng hóa, dó đó nó cũng mang đầy đủ những thuộc tính của hàng hóa, giá cả của thuốc sẽ phụ thuộc vào nhu cầu cung – cầu trên thị trường. Việc sản xuất cung ứng dược phẩm luôn bị các quy luật kinh tế hàng hóa chi phối chặt chẽ như quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh,…
Ngoài ra, dược phẩm còn mang những nét đặc trưng riêng: Đây là loại hàng hóa đặc biệt có ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và sức khỏe con người, nó cần được đảm bảo tuyệt đối về chất lượng, được hướng dẫn sử dụng an toàn hợp lý, có hiệu quả và tiết kiệm. Vì vậy, dược phẩm đòi hỏi phải có sự quản lý và hỗ trợ chặt chẽ của Nhà nước, các Bộ ngành trong việc nghiên cứu, kinh doanh, xuất nhập khẩu và phân phối, giúp bảo toàn được tính xã hội và tính nhân đạo trong việc tiêu dùng thuốc chữa bệnh.
Thêm nữa, kinh doanh dược phẩm là một loại hình kinh doanh có tính độc quyền cao và mang lại nhiều lợi nhuận; chính vì thế các loại thuốc mới lưu hành trên thị trường thường phải gắn liền với sở hữu độc quyền công nghiệp của các hãng dược phẩm đã đầu tư chi phí vào nghiên cứu sản xuất.
Cùng với việc tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn về chất lượng của mỗi quốc gia và thế giới đã làm hoàn chỉnh những đặc điểm của dược phẩm.
Từ những phân tích ở trên, có thể đã giúp ta hiểu khá rõ về khái niệm dược phẩm cũng như những vai trò, vị trí và đặc điểm của nó không những trong nền kinh tế thị trường mà trong cả vấn đề chăm sóc sức khỏe, sinh mạng con người. Nhận thức đúng đắn về Dược phẩm sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chuyên ngành Y Dược.
Pingback: #1 Có nên nhận vận chuyển hàng là dược phẩm? – PT Transport
Pingback: #1 Có nên nhận vận chuyển hàng là dược phẩm? – Vận Tải Đường dài Bắc Nam xin phục vụ quý khách